Zakres egzaminu z dyscypliny Nauki socjologiczne

Egzamin do Szkoły doktorskiej w dyscyplinie nauki socjologiczne na charakter dwuetapowy. Po prezentacji projektu (opis projektu w formie pliku dostarczony do komisji jest nieobowiązkowy, ale rekomendowany) Kandydatce/owi zostaną zadane 4 pytania z poniższej, oraz jedno dotyczące socjologii szczegółowej związanej z proponowanym projektem.

I. Podstawowe pojęcia socjologiczne: rozumienie, umiejętność zdefiniowania

1. Kapitał społeczny i zaufanie
2. Mobilność wertykalna i horyzontalna
3. Definicja sytuacji
4. Socjalizacja pierwotna i wtórna
5. Kontrola społeczna
6. Władza
7. Struktura społeczna
8. Rola
9. Grupa społeczna
10. Działanie społeczne

II.  Historia Socjologii

1. Proszę omówić główne założenia materializmu historycznego Karola Marksa.
2. Proszę przedstawić socjologizm Emila Durkheima (społeczeństwo jako rzeczywistość sui generis, fakty społeczne i zasady ich badania).
3. Proszę omówić główne założenia i pojęcia teorii stratyfikacji Maxa Webera.
4. Na czym polega anomia i formy integracji społeczeństwa w socjologii Emila Durkheima.
5. Proszę omówić wkład Georga Simmla w socjologię.
6. Proszę przedstawić współczynnik humanistyczny i jego zastosowanie na przykładzie badań Floriana   Znanieckiego.
7. Proszę scharakteryzować pragmatyzm społeczny w socjologii amerykańskiej.
8. Proszę przedstawić klasyczne nurty antropologii społecznej.
9. Proszę przedstawić wpływ Szkoły Chicagowskiej na obecną metodologię badań.
10. Proszę przedstawić nurt psychologicznym w socjologii.

III.  Współczesne teorie socjologiczne

1.  Proszę scharakteryzować założenia i orientacje w obrębie interakcjonizmu symbolicznego, w tym bliżej wybraną orientację (np. fenomenologia społeczna, szkoła Iowa, szkoła Chicago, etnometodologia). Proszę przedstawić założenia teorii funkcjonalistycznych a bliżej przykładowy system teoretyczny (np. Talcott Parsons, Robert Merton, Jeffrey Alexander, Niklas Luhmann)
2. Proszę omówić teorie konfliktu i przedstawić bliżej wybraną teorię (np. Ralf Dahrendorf, Lewis Coser, Randall Collins).
3. Proszę omówić teorie wymiany i przedstawić bliżej wybraną koncepcję (np. George Homans, Peter Blau).
4. Jakie są założenia nowego instytucjonalizmu. Proszę przedstawić wybranych myślicieli tego kierunku i ich prace (np. Paul DiMaggio, Douglas C. North, V. Olstrom, E. Olstrom).
5. Proszę omówić koncepcję społeczeństw ponowoczesnych i przybliżyć myśl wybranego teoretyka / teoretyczki (np. Ulrich Beck, Anthony Giddens, Zygmunt Bauman, Michel Foucault).
6. Jakie są podstawowe pojęcia i założenia teorii Pierre’a Bourdieu.
7. Czym charakteryzuje się socjologia krytyczna? Proszę omówić wybrany nurt analityczny (np. M. Burawoy, C. W. Mills, J. Habermas).
8. Proszę omówić założenia teorii aktora sieci (ANT).
9. Proszę scharakteryzować teorie modernizacji i sytemu światowego (np. Immanuel Wallerstein, Alain Touraine, Shmuel Eisenstadt).

IV. Metodologia, metody i techniki badawcze

1. Jak określa się trafność i rzetelność pomiaru, trafność i rzetelność badań?
2. Na czym polega w badaniach socjologicznych triangulacja i jakie są jej odmiany?
3. Jakie są etapy procesu badawczego? Proszę wymienić i omówić.
4. Proszę omówić wskaźniki stosowane w badaniach socjologicznych: ich typy, jak określa się ich moc?
5. Charakterystyka ilościowych badań społecznych. Proszę omówić przykładową metodę lub technikę.
6. Charakterystyka jakościowych badań społecznych. Proszę omówić wybraną metodę lub technikę.
7. Eksperyment jako metoda badawcza.
8. Proszę omówić założenia badań w działaniu.
9. Na czym polegają i kiedy stosuje się case studies?
10. Analiza zawartości, analiza dyskursów i analiza tekstów.

Socjologie szczegółowe / badanie współczesnego społeczeństwa – proszę omówić jedną wybraną/

1. Socjologia ruchów społecznych
2. Socjologia płci
3. Studia nad niepełnosprawnością
4. Studia nad nauką i technologią
5. Socjologia przestrzeni, miejsca i miasta
6. Socjologia ekonomiczna
7. Socjologia religii
8. Socjologia rodziny
9. Socjologia zdrowia
10. Badania postkolonialne: dominacja i podporządkowanie