Skip to content ↓

Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej

Nauki fizyczne

Każdy kandydat odpowiada na pytania z listy ogólnej oraz na pytania z wybranej przez niego listy szczegółowej.

1. Podstawy mechaniki klasycznej i relatywistycznej

  • równania ruchu dynamiki klasycznej i relatywistycznej
  • zasady zachowania pędu i momentu pędu
  • zasada zachowania energii
  • transformacje Galileusza i Lorentza
  • równoważność masy i energii, przykłady

2. Podstawy elektromagnetyzmu

  • zasada zachowania ładunku
  • pole elektrostatyczne, potencjał skalarny
  • pole magnetyczne, potencjał wektorowy
  • ładunek elektryczny w polu magnetycznym
  • równanie fali elektromagnetycznej
  • fale płaska i kulista
  • zjawiska interferencji i dyfrakcji

3. Termodynamika i fizyka statystyczna

  • rozkład Maxwella
  • rozkład Boltzmanna
  • temperatura
  • entropia, entalpia, energia wewnętrzna
  • I zasada termodynamiki
  • II zasada termodynamiki

4. Podstawy doświadczalne i teoretyczne mechaniki kwantowej

  • efekt fotoelektryczny
  • promieniowanie ciała doskonale czarnego
  • efekt Comptona
  • dyskretne widma atomowe
  • dyfrakcja elektronów na kryształach
  • doświadczenie Sterna-Gerlacha, spin
  • postulaty mechaniki kwantowej
  • funkcja falowa
  • zasada nieoznaczoności

5. Struktura materii

  • budowa atomu
  • wiązania chemiczne
  • elektronowa struktura pasmowa
  • przewodnictwo elektryczne metali, półprzewodników i izolatorów
  • nadprzewodnictwo
  • własności magnetyczne ciał stałych
  • struktura kryształu

 

1. Podstawy biofizyki

  • Promieniowanie synchrotronowe – wytwarzanie, własności i przykłady zastosowań w badaniach biologicznych
  • Metody stosowane w badaniach powierzchni (np.: AES – spektroskopia elektronów Auger, XPS – Rentgenowska spektroskopia fotoelektronowa, SIMS – spektroskopia mas jonów wtórnych)
  • Metody spektroskopowe stosowane w badaniach układów biologicznych (np: EPR-elektronowy rezonans paramagnetyczny, NMR- magnetyczny rezonans jądrowy, spektroskopia Mössbauera, spektroskopia w podczerwieni, spektroskopia Ramana)
  • Mikroskopie wysokiej rozdzielczości(mikroskopia elektronowa, STM –skaningowa mikroskopia tunelowa, AFM – mikroskopia sił atomowych, mikroskopia konfokalna)
  • Błony biologiczne – budowa i własności
  • Białka i reakcje enzymatyczne
  • Promieniste i bezpromieniste przekazywanie energii (diagram Jabłońskiego, rezonansowy transfer energii Förster (FRET), mechanizm Dextera tansferu energii)
  • Transport elektronów w układach biologicznych (zależny od temperatury i niezależny od temperatury-tunelowanie)

2. Podstawy fizyki jądrowej

  • cząstki elementarne – model standardowy
  • ewolucja Wszechświata (w szczególności: nukleogeneza)
  • własności jądra atomowego oraz metody jego badania
  • siły jądrowe, energia wiązania, modele jądra atomowego
  • przemiany promieniotwórcze jąder atomowych
  • naturalna promieniotwórczość skał, wody, powietrza
  • akceleratory cząstek naładowanych
  • reakcje jądrowe (w szczególności rozszczepienia jądra i fuzji jądrowej)
  • oddziaływania cząstek naładowanych, promieniowania gamma oraz neutronów z materią
  • detekcja cząstek naładowanych, promieniowania gamma i neutronów
  • źródła neutronów
  • zastosowania izotopów jądrowych (wybrane przykłady)

3. Podstawy fizyki ciała stałego

  • podstawowe pojęcia krystalografii
  • model elektronów swobodnych
  • wiązania międzyatomowe w ciele stałym
  • dyfrakcja promieni X
  • fonony
  • elektronowa struktura pasmowa
  • półprzewodniki
  • własności magnetyczne materii
  • nadprzewodnictwo
  • jądrowe metody badania ciała stałego
  • promieniowanie synchrotronowe  - generacja, własności, przykłady zastosowań
  • nowe materiały: kwazikryształy, fulereny, nadprzewodniki wysokotemperaturowe, polimery przewodzące, nanostruktury półprzewodnikowe

4. Podstawy fizyki teoretycznej I obliczeniowej

  • postulaty mechaniki kwantowej – z przykładami
  • interpretacja fizyczna funkcji falowej
  • stacjonarne stany kwantowe
  • spin elektronu: eksperyment i teoria
  • statystyki kwantowe: bozony i fermiony
  • zakaz Pauliego
  • oddziaływanie wymiany
  • równania Lapace’a i Poissona oraz procesy fizyczne opisane tymi równaniami
  • równwanie dyfuzji i procesy fizyczne opisane przez to równanie
  • proste metody różnicowe rozwiązywania równań dynamiki klasycznej
  • fizyczne i numeryczne podstawy klasycznej dynamiki molekularnej
  • metoda symulowanego wygrzewania
  • metody Monte-Carlo w całkowaniu numerycznym

5. Podstawy oddziaływania cząstek i metod detekcji

  • cząstki elementarne – Model Standardowy: składniki materii oraz pośredniczące bozony oddziaływań. Unifikacja oddziaływań elektrosłabych
  • pęd relatywistyczny, energia kinetyczna, energia całkowita, efekty relatywistyczne, formalizm czterowektorów oraz niezmienników relatywistycznych (np. CMS)
  • formalizm diagramów Feynmana
  • procesy elektromagnetyczne (efekt fotoelektryczny, efekt Comptona, produkcja par, całkowity przekrój czynny)
  • silne oddziaływania cząstek (rozpraszanie nieelastyczne)
  • akceleratory cząstek naładowanych (zderzacze a z ustalonym targetem; liniowe a kołowe)
  • formuła Bethe-Blocha
  • podstawowe zasady w detekcji, spektrometrii, śledzenia i kalorymetrii cząstek
  • podstawy idei doświadczeń ze zderzaczami, na przykładzie doświadczeń LHC (ATLAS, CMS, ALICE, LHCb)
  • podstawy działania detektorów promieniowania (gazowych, scyntylacyjnych, półprzewodnikowych, fotopowielaczy)
  • zasady działania podstawowych urządzeń półprzewodnikowych (złącze p-n, tranzystor bipolarny, tranzystor MOS)
  • podstawy przetwarzania sygnałów (w łańcuchu spektrometru, filtrowanie, ENC).

 

Informatyka techniczna i telekomunikacja

  • Algorytmika – definicja pojęcia algorytmu, złożoność obliczeniowa i pamięciowa, klasy złożoności obliczeniowej, przykłady algorytmów lokujących się w poszczególnych klasach złożoności obliczeniowej. Notacje asymptotyczne, szacowanie złożoności obliczeniowej algorytmów. Algorytmy sortowania, przeszukiwania grafu w głąb i wszerz, tworzenia drzewa rozpinającego grafu, wyszukiwania najkrótszych ścieżek w grafie. Pojęcie struktury danych. Różne rodzaje struktur danych tj. listy pojedynczo i podwójnie wiązane, tablice haszujące, drzewa poszukiwań binarnych, drzewa czerwono-czarne, grafy - ich reprezentacje oraz przydatność w kontekście różnych zastosowań.
  • Języki programowania – programowanie w językach strukturalnych, obiektowych i funkcyjnych. Popularne instrukcje sterujące języków proceduralno-obiektowych takie jak np: if, for, while, do, return, break, new, delete, super itp. i ich znaczenie oraz wykorzystanie.
  • Struktura programu w językach obiektowych i funkcyjnych. Struktury danych wykorzystywane w różnych językach programowania – przykłady implementacji. Programowanie obiektowe – pojęcia dziedziczenia, polimorfizmu, rzutowania. Tworzenie i obsługa wyjątków.
  • Przetwarzanie współbieżne – pojęcie wątku i procesu. Pojęcie pamięci współdzielonej, wzajemnego wykluczania, synchronizacji wątków i procesów. Błędy synchronizacji, pojęcie deadlock’u i livelock’u. Modele problemów dla systemów współbieżnych: ucztujący filozofowie, czytelnicy i pisarze, producenci i konsumenci itp. Modele synchronizacji: semafor, monitor, compare-and-swap (CAS). Ich działanie i przykłady implementacji w językach programowania.
  • Języki formalne – klasyfikacja języków formalnych Chomsky’ego oraz odpowiadające poszczególnym klasom języków automaty formalne. Maszyna Turinga jako model obliczeń. Definicje klas problemów NP, NP-complete, NP-hard i inne. Przykłady problemów lokujących się w tych klasach. Problem stopu. Związek pomiędzy językami formalnymi a językami programowania.
  • Bazy danych – rodzaje baz danych. Organizacja relacyjnej bazy danych, tabele, relacje, klucze, indeksy, widoki, procedury składowe etc. Podstawy języka SQL, rodzaje zapytań i ich składnia. Normalizacja baz danych, postacie normalne. Wykorzystanie baz danych w kontekście języków programowania.
  • Inżynieria oprogramowania – inżynieria wymagań, inżynieria produktu. Akwizycja i analiza wymagań. Modele procesów wytwórczych oprogramowania. Analiza i modelowanie strukturalne oprogramowania. Diagramy ERD, DFD, STD, FHD. Modelowanie obiektowe. pojęcia obiektu, klasy, metody, komunikatu, wzorca, enkapsulacji, interfejsu. Język UML oraz podstawowe diagramy tego języka. Jakość oprogramowania – sposoby oceny, metryki, zarządzanie jakością procesu wytwarzania oprogramowania.
  • Ogólna wiedza informatyczna – konstrukcja i architektura komputera. Problemy i wyzwania sztuczniej inteligencji, test Turinga vs. problem chińskiego pokoju. Podejmowanie decyzji ze wsparciem komputera.

 

Inżynieria biomedyczna

Zakres wiedzy dotyczący wszystkich kandydatów

Zakres problemowy dyscypliny "Inżynieria biomedyczna". Pojęcia: model biocybernetyczny, symulacja systemu biologicznego, przykłady wykorzystania tych pojęć w wybranych zagadnieniach biologii i medycyny. Rola biocybernetyki i inżynierii w rozwoju techniki, w rozwoju biologii, w postępach medycyny i w osiągnięciach cywilizacji.

Metody reprezentacji wiedzy. Pojęcie wiedzy niepełnej i niepewnej. Systemy ekspertowe. Zasady wnioskowania w systemach z regułową reprezentacją wiedzy. Logika rozmyta, algorytmy ewolucyjne. Systemy inżynierii biomedycznej w zastosowaniach do diagnostyki, terapii, rehabilitacji oraz protezowania różnych narządów i części ciała - przykłady i ogólne zasady ich budowy.

Zakres dziedzinowy I: elektronika i informatyka w medycynie

Podstawy neurocybernetyki teoretycznej, różne cele i metody modelowania mózgu, różne typy sieci neuronowych i ich zastosowania, elementy kognitywistyki. Modele biologicznych i technicznych systemów percepcyjnych (system wzrokowy i słuchowy człowieka), regulacyjnych (pojęcie homeostazy i struktury systemów, które ją zapewniają) oraz sterujących (sterowanie dowolnymi ruchami, sterowanie jednostek motorycznych i całej pętli gamma, współdziałanie mięśni synergistycznych i antagonistycznych). Modele populacyjne.

Komputerowe metody przetwarzania sygnałów biomedycznych, a także metody analizy i rozpoznawania obrazów medycznych. Wybrane zagadnienia sztucznej inteligencji w zastosowaniach biomedycznych.

Metody stosowane w pomiarach biologicznych i fizjologicznych, monitorowanie krążenia, napięcia mięśni, dobrostanu płodu, funkcjonowania mózgu, percepcji wzrokowej i słuchowej. Przykłady cyfrowego wspomagania diagnostyki sygnałowej i obrazowej. Sygnały wielowymiarowe i wielomodalne. Metody ekstrakcji cech i klasyfikacji obiektów/zdarzeń. Metody nadzorowania człowieka w miejscu zamieszkania, systematyka i cechy szczególne sensorów. Sensoryczne sieci pomiarowe. Problemy bezpieczeństwa danych i prywatności w sieciach i pomiarach medycznych. Szpitalne systemy informacyjne, planowanie zabiegów, automatyczna/zdalna kwalifikacja pacjentów. Problemy telemedycyny: prywatność i wiarygodność danych, ciągłość dostępu do informacji, mobilność i aspekty energetyczne urządzeń. Interfejsy mózg-komputer: paradygmaty BCI i ich cechy szczególne.

Zakres dziedzinowy II: inżynieria biomateriałów

Podstawowe pojęcia: biomateriał, biozgodność, bioaktywność, wyrób medyczny, implant, transplant, sztuczny narząd, narząd hybrydowy. Zależność pomiędzy budową, właściwościami i sposobem otrzymywania biomateriałów: metalowych, polimerowych, ceramicznych i kompozytowych. Klasyfikacja biomateriałów ze względu na: rodzaj materiału (metalowe, ceramiczne, polimerowe, węglowe, kompozytowe, hybrydowe) i zachowanie w środowisku biologicznym (biostabilne, degradowalne, resorbowalne). Praktyczne zastosowanie biomateriałów metalowych, polimerowych, węglowych, kompozytowych, bioceramiki fosforanowo-wapniowej i szkieł bioaktywnych np. w chirurgii, ortopedii, kardiochirurgii, stomatologii. Inżynieria powierzchni i metody modyfikacji powierzchni. Metody badań struktury, mikrostruktury i właściwości biomateriałów. Odpowiedź biologiczna na implant. Metody badań biomateriałów in vitro i in vivo. Inżynieria tkankowa i medycyna regeneracyjna.

Zakres dziedzinowy III: biomechanika

Podstawowe pojęcia: Biomechanika i mechanobiologia. Zadania i kierunki badań w biomechanice. Zależność pomiędzy budową, a właściwościami funkcjonalnymi tkanek. Działy biomechaniki, Podział stawów ze względu na wykonywane ruchy, Biotrybiologia i zagadnienia związane z eksploatacją stawów i tkanek, Budowa i właściwości mechaniczne kości, Modele opisujące właściwości mechaniczne kości, Funkcje i właściwości chrząstki stawowej, modele chrząstki stawowej, Budowa i właściwości tkanek łącznych na przykładzie ścięgna, Modele opisujące właściwości ściegien, Budowa i funkcje kręgosłupa, Biomateriały naturalne i syntetyczne. Modelowanie biomateriałów jako elementów o właściwościach lepkosprężystych. Metody badań eksperymentalnych stosowane w biomechanice tkanek (uwzględniając badania naprężeń, odkształceń, przemieszczeń etc.). Podstawy wytrzymałości materiałów tkankowych – wytrzymałość na rozciąganie, ściskanie, zginanie, skręcanie.

Stopka